ANALOG ÇIKIŞLI SENSÖRLER

ANALOG ÇIKIŞLI SENSÖRLER Analog çıkış sinyali veren sensörler algıladıkları fiziksel büyüklüğe orantılı olarak değişen 0-10 V
gerilim bilgisi, 0-20 mA ya da 4-20 mA arasında değişen akım bilgisi verir. Görsel 1.26’da analog sinyal
şekli görülmektedir.

Analog Çıkışlı Sensörlerin Çeşitleri

ANALOG ÇIKIŞLI SENSÖRLER

· Sıcaklık ve _treşim sensörleri

· Basınç sensörleri

· Mesafe sensörleri

· Nem sensörü

· IR sensör

· Gaz sensörü

· Ağırlık sensörü

1.3.1. Sıcaklık Sensörleri

Ortamdaki ısı değişimini algılayan sensörlerdir. Bu sensörlerle sıcaklık ölçümü yapılır. İh_yaca göre

kullanılan pek çok sıcaklık sensörü vardır.

Termokupllar (Isıl Çitler): Birbirinden farklı iki metalin birer ucunun birleşmesiyle oluşan sensörlerdir.

İki iletkenin birleşim noktasına sıcak uç, ölçüm alınan uca soğuk uç denir. Sıcak uç, sıcaklığı

algılar; soğuk uç ise referans noktası olması için genellikle 0 °C’de tutulur. Uygun metal çi􀅌inin

seçimiyle -200 °C ile +2.000 °C arasındaki sıcaklıklar ölçülebilir. Termokuplun birleşim ucu ısı􀆨ldığında

uçları arasında mV seviyesinde gerilim farkı meydana gelir. Elde edilen gerilim, birleşim

noktasına uygulanan sıcaklıkla doğru oran􀆨lıdır. Gerilimin değeri kullanılan malzemenin cinsine ve

birleşim noktasının ısınma miktarına bağlıdır (Görsel 1.27).

Termistör: Sıcaklığa bağlı olarak direnç değeri değişen devre elemanıdır. PTC ve NTC en çok kullanılan

termistör çeşitleridir. Sıcaklığın artması ile PTC’nin direnç değeri artarken NTC’nin direnç değeri azalır.

Direnç Sıcaklık Dedektörü (RTD): Yüksek ısıya dayanıklı seramik gibi yalıtkan malzemelerin üzerine

nikel, pla_n veya bakır gibi ince teller sarılarak yapılan sensörlerdir. PT100 ve PT1000 gibi çeşitleri

mevcu􀆩ur (Görsel 1.28). Bu teller direnç değerleri sıcaklıkla doğrusal olarak ar􀆴ğı ve yüksek ısıya

dayandıkları için tercih edilirler.

1.3.2. Basınç Sensörleri

Ortamdaki basınç değişimini algılayarak elde edilen verileri elektriksel sinyale çeviren cihazlardır.

Genellikle basınçlı sistemlerin izlenmesi ve kontrol edilmesinde kullanılır.

Gerilme Sensörü [Strain Gauge (Sıtrein Geic)]: İnce bir film tabakası üzerine serilmiş esnek

iletkenlerden meydana gelen sensörlerdir (Görsel 1.33).

Yük Hücreli Basınç Sensörü [Load Cell (Load Sel)]: Ağırlığın oluşturduğu gerilme ya da burkulmayı

ölçen sensörlerdir. Genellikle alüminyum çerçeve üzerine yerleş_rilen gerilme sensörlerinden oluşur.

Dört adet gerilme sensörü farklı yönlerde ve köprü şeklinde bağlanarak alüminyum çerçeve üzerine

monte edildiğinde yük hücresi elde edilir. Kullanılan sensörlerden biri kuvvet ölçerken diğerleri

dengeleme amacıyla kullanılır (Görsel 1.33).

Load cell üzerine kuvvet uygulandığında sensörün dengesi bozulur ve uygulanan basınç, çıkışta

elektriksel sinyale çevrilir. Bu sinyaller yükselteç devreleri ile kuvvetlendirilerek çıkış kazancı ar􀆴rılır.

Görsel 1.34’te kapasite ve yalı􀆨m çeşidine göre bazı yük hücreleri görülmektedir.

1.3.3. Mesafe Sensörleri

Bu sensörler bulunduğu konum ile belirlenen cisim arasındaki mesafeyi ölçer ve elektriksel sinyale

dönüştürür. Endüstriyel uygulamalarda, konveyör sistemlerinde, park sensörü olarak otomobillerde

ve ekran kontrolü yapmak amacıyla mobil araçlarda kullanılır.

Ultrasonik Sensörler: Mesafe ölçümü için ultrasonik ses dalgalarını kullanan sensörlerdir. Ultrasonik

ses dalgaları, insan kulağının işitemeyeceği 20 kHz’den yüksek frekans aralığındaki seslerdir. Sensör;

alıcı, verici ve elektronik devreden oluşur. Algılama anında verici kısım hedef cisme ses dalgaları

gönderir. Cisme çarparak geri dönen dalgalar, alıcı tara_ndan alınır. Ses dalgasının cisme çarpıp geri

dönme zamanı elektronik devreyle ölçülür ve aradaki mesafe hesaplanır. Algılama menzilleri uygun

şartlarda 30 metreye kadar varabilir (Görsel 1.37).

Lazer Sensörler: Lazer ışınları yardımıyla mesafe
ölçen sensörlerdir. Bu sensörler, ultrasonik sensörlere
göre daha hassas ve hatasız ölçme yapar. Diğer
sensörlere göre çalışma sıcaklık aralığı düşük (-10 ile
+50 ºC) ve

Lineer Potansiyometrik Sensörler: Pozisyon kontrol sistemlerinde mesafe ölçümü için kullanılan

sensörlerdir. Yapısı, doğrusal bir potansiyometre şeklindedir. Kontrol edilecek sistemin hareke_yle

potansiyometre direnç değeri değişir. Bu esnada o noktada bulunan direnç değeri okunarak hareke_n

yönü ve mesafesi hakkında bilgi alınır.

1.3.4. Seviye Sensörü

Sıvıların seviyesini ölçen sensörlerdir. Bu sensörler sürekli ya da noktasal ölçüm yapar. Sürekli seviye

sensörleri malzemenin seviyesini ölçer. Noktasal sensörler ise malzemenin seviyesini belirli bir

noktadan ölçer (Görsel 1.39).

Otomasyon Pano malzemeleri içeriklerine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

https://netelektrikotomasyon.com/category/egitim-kutuphanesi/otomasyon-pano-malzemeleri